Chiến lược sử dụng RSI để giao dịch đảo chiều hiệu quả

Trong quyển sách "How Markets Really Work", tác giả Larry Connors đã từng nói "chúng tôi không khuyến khích các bạn chỉ sử dụng 1 indicator để giao dịch, nhưng nếu bắt buộc chỉ sử dụng 1, thì RSI 2 kỳ sẽ là sự lựa chọn tốt cho bạn."

Larry Connors là một trader giàu kinh nghiệm và một nhà nghiên cứu trading chuyên nghiệp (ai cần tiểu sử của ông này, xem ổng có giàu có không thì mời comment bên dưới để tôi giải thích, trong bài này tránh dài dòng để không làm loãng bài).

RSI 2 kỳ có thực sự ngon không mà Larry Connors lại đánh giá cao như thế? Hôm nay tôi sẽ chia sẻ cho các bạn phương pháp và các quy tắc vào lệnh dựa trên chỉ một công cụ duy nhất - RSI 2 kỳ.

RSI 2 KỲ MÀ CŨNG THÀNH CHIẾN LƯỢC ĐƯỢC Ư?

Cái này không phải do tôi sáng chế, tôi chỉ được học lại từ ông Larry Connors và chia sẻ cho các bạn. Vấn đề của các bạn vẫn là thử - sai - thử hiểu được mình muốn gì.

Thường thường, trong một hệ thống sẽ có một indicator xu hướng và một indicator đo lường độ dao động (sức mạnh của giá). Tuy nhiên, đối với RSI 2 kỳ này, thì nó sẽ đóng vai trò cả hai vừa là indicator động lượng như bình thường vừa cung cấp đầu mối về xu hướng thị trường. Đó mới chính là điểm lạ của RSI 2 kỳ.
Do được tính chỉ trong 2 giai đoạn, nên RSI 2 rất nhạy với giá. Chúng ta sẽ thường thấy giá trong tình trạng quá mua liên tục khi đang uptrend. Dĩ nhiên, hầu hết đều là tín hiệu nhiễu. Đó là hạn chế của RSI nhưng cũng chính là điểm vô cùng đặc biệt để chúng ta lợi dụng nó để biết được khi nào trend đảo chiều. Nghe có vẻ mông lung nhỉ. Vậy thì tôi sẽ vào bài ngay đây.

QUY TẮC VÀO LỆNH BUY

1. RSI 2 kỳ giảm dưới mức 5.

2. Giá breakout khỏi kháng cự trước khi RSI có tín hiệu tăng giá (quá mua)

3. RSI 2 kỳ giảm xuống dưới mức 5 một lần nữa.

4. Mua khi xuất hiện cây nến tăng lên breakout cây nến giảm có RSI nằm dưới 5.

QUY TẮC VÀO LỆNH SELL

1. RSI 2 kỳ tăng mức 95.

2. Giá breakout khỏi hỗ trợ trước khi RSI có tín hiệu giảm giá (quá bán)

3. RSI 2 kỳ tăng lên trên mức 95 một lần nữa.

4. Bán khi xuất hiện cây nến giảm breakout cây nến tăng có RSI nằm trên 95.

Vẫn mông lung đúng không. Vậy thì mời các bạn xem tiếp hình minh họa.

1 VÍ DỤ ĂN VÀ 1 VÍ DỤ THUA



Đầu tiên chúng ta đổi thông số của RSI hai mức 30 - 70 thành 5 - 95. Như hình bên ta thấy:
1. RSI giảm xuống dưới mức 5. Đây là tín hiệu để ta tìm kiếm một đỉnh ngắn hạn trước đó. Chúng ta sẽ chờ cho giá tăng lên tới đỉnh đó và RSI ra sao.

2. Giá di chuyển lên breakout kháng cự (dẫu là breakout giả). RSI lúc đó cũng tăng trên 95 (quá mua). Nó không phải là tín hiệu vào lệnh, mà chỉ là tín hiệu báo sắp có uptrend.

3. RSI nhanh chóng rớt về dưới 5, đồng thời cây nến tại đó là một cây nến giảm. Chúng ta sẽ chờ cho một cây nến tăng tăng vượt qua mức đóng cửa của cây nến giảm trước đó và vào lệnh BUY. Đó là chiến lược RSI 2 kỳ mà tôi muốn chia sẻ cho các bạn.

Còn đây là một ví dụ thua. Thua là bởi vì có lý do.



1. Giá đang ở trạng thái quá mua (RSI > 95), chúng ta sẽ tìm kiếm một đáy ngắn hạn để làm hỗ trợ.

2. Giá giảm xuống và breakout hỗ trợ (breakout giả), RSI đang rơi vào thế quá bán một lần nữa.

3. Chờ RSI lên vùng giá mua và tạo cây nến tăng. Đến khi một cây nến giảm giảm thấp hơn mức mở cửa của cây nến tăng trước đó thì vào lệnh. Nhưng trong trường hợp này, cây nến đó khá yếu và nhỏ, nó không giảm vượt qua cây nến xanh được. Điều đó chứng tỏ, lực giảm vẫn còn rất yếu. Ai vào setup này dĩ nhiên xác suất thua lỗ sẽ cực kỳ lớn.

Đó là cách mà Larry Connors chia sẻ phương pháp RSI 2 kỳ để giao dịch đảo chiều xu hướng.

The Blade

Câu chuyện "Tăng Sâm giết người" và sự cả tin của trader trên thị trường tài chính

Sách cổ học tinh hoa của Trung Quốc có chuyện kể rằng: thời Xuân Thu có ông Tăng Sâm người đất Phi là học trò của đức Khổng Tử. Ông tính tình chân thật và có hiệu, về sau truyền được đạo của Ngài.
Có một hôm, trong làng có kẻ giết người, kẻ này cũng là Tăng Sâm, trùng tên với ông. Thế là có một người, không biết là tận mắt chứng kiến hay nghe ngóng ở đâu được cái tên Tăng Sâm liền vội vàng hớt ha hớt hải chạy về báo cho mẹ ông Tăng Sâm rằng ông ấy giết người. Bà mẹ gạt đi "Chẳng bao giờ con ta giết người cả" rồi mặc nhiên tiếp tục ngồi dệt cửi. Một lúc không lâu, lại có thêm một người tất tả chạy đến và báo cho bà rằng "Tăng Sâm giết người". Lần này bà không nói gì cả, nhưng vẫn điềm nhiên làm việc của mình. Một lúc sau, lại có người đến nói "Tăng Sâm giết người". Bà mẹ lúc này bắt đầu tỏ vẻ lo lắng, ngưng dệt cửi và vội vàng chạy ra khỏi nhà đi tìm con.


​
Tăng Sâm vốn tính hiền lành, lại là học trò của Khổng Tử, được truyền thụ đạo nghĩa kinh văn, nhưng hết lần này đến lần khác bà mẹ đều nhận được cùng một thông tin "Tăng Sâm giết người" khiến cho bà, một người tin tưởng con mình nhất cũng phải tin là có thật.
Thế mới biết, bất kỳ một việc gì đó, chưa biết đúng hay sai, nhưng nhiều người cứ liên tục nói đi nói lại cũng khiến cho người khác dù có lòng tin vững chãi sẽ bán tín bán nghi rồi cuối cùng cũng tin là có thật.

VẬY CÂU CHUYỆN NÀY LIÊN QUAN GÌ ĐẾN TRADER VÀ THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH

Nó không những liên quan đến công việc trading mà còn đã, đang và sẽ chi phối cuộc sống của chúng ta. Hãy khẳng định với tôi rằng bạn chưa từng bị tác động bởi lời nói của người, đặc biệt thông tin đó có quá nhiều lời khẳng định theo một chiều nào đó. Đã từng bị tác động đúng không, nhiều là đằng khác, nhất là lúc đi học.
Ra khỏi phòng thi, bạn dò đáp án với nhóm bạn cùng lớp, có một câu bạn chắc chắn là đúng (thực ra bạn chọn đúng) nhưng hầu hết bạn bè của bạn cùng chọn một câu và câu đó khác với đáp án của bạn. Dĩ nhiên, điều đó sẽ làm bạn hoang mang, thậm chí cho rằng mình đã sai, mọi người thì đúng. Nếu bạn vẫn tin chắc mình đúng, thì xin chúc mừng bạn, bạn nên giữ sự kiên định đó vào trading. Tôi sẽ bàn chuyện này sau.
Trong thị trường tài chính luôn luôn có những câu chuyện "Tăng Sâm giết người" như vậy. Trong Forex thì ít hơn, nhưng đặc biệt là trong chứng khoán, yếu tố đám đông thường khiến mỗi cá nhân hoang mang và hùa theo.
Bạn có bao giờ đặt lệnh mua một cổ phiếu hay một cặp tiền, rồi vào trong các forum, trang web, mạng xã hội nghe các "chuyên gia" không tên, không tuổi, không avatar đều nhận định là giá sẽ giảm không? Kể cả khi hỏi bạn bè, mấy người môi giới, broker của bạn, họ có nhận định khác bạn, bạn có hoang mang không? Rồi bạn sẽ bỏ đi quan điểm bản thân và đi theo họ, tin chắc rằng, theo đám đông là một điều đúng đắn. Vì dù gì nếu sai, cũng có cả đám chết theo mình. Chết đơn lẻ là cái chết buồn tẻ mà. Nhưng kết quả cuối cùng của bạn khi nghe người khác là gì?



Nhiều khi những mà bạn hỏi ý kiến chỉ là hùa theo, chứ họ cũng chẳng biết là buy hay sell​
Lúc đó bạn sẽ thấy mình giống như bà mẹ của ông Tăng Sâm, mặc dù cũng có lý do để tin vào nhận định của mình. Một người khác bạn, bạn không tin, hai người khác bạn, bạn không tin, nhưng chục người khác bạn, bạn chắc chắc sẽ tin, hoặc ít nhất cũng nghi ngờ quan điểm ban đầu của mình.
Hệ lụy của việc mù quáng đi theo đám đông theo cá nhân là sự thua lỗ không đáng có do sự nghe theo những lời vô căn cứ của người khác. Còn đối với toàn thị trường, hậu quả là một sự sụp đổ theo hiệu ứng domino. Và dĩ nhiên, người hưởng lợi nhiều nhất chính là nhà cái, tạo lập, dòng tiền lớn, big boys, cá mập,... những kẻ thu mua giá rẻ khi bạn đang cố bán đổ bán tháo. Vì họ biết rõ hiện tượng rớt giá thê thảm là do tâm lý bán theo bầy đàn của nhà đầu tư nhỏ lẻ chứ không phải do sự bất ổn từ trong nội tại thị trường. Đó chính là cơ hội của họ, và cũng là cơ hội cho những nhà đầu tư có hiểu biết về thị trường.

VẬY LÀM SAO ĐỂ TRÁNH ĐƯỢC VẤN ĐỀ NÀY?

Sẽ có những người khuyên bạn là phải biết vững tâm lý, không nghe theo đám đông, hãy tham lam khi thị trường sợ hãi... nhưng rõ ràng nó còn quá mơ hồ. Vì đơn giản, tâm lý bạn chỉ vững khi bạn nắm được tình hình, và hiểu rõ cuộc chơi. Vậy để hiểu rõ cuộc chơi, buộc lòng bạn phải học thật nhiều, nghiên cứu thật sâu, đọc thật nhiều sách (theo phương pháp của mình, đừng đọc đại trà), thực hành thật nhiều, học hỏi thật nhiều từ người đi trước. Đó mới là con đường chính đạo cho các trader đi đường dài. Khi bạn đã nắm rõ cuộc chơi, bạn sẽ biết được khi nào đám đông hô bán chính là cơ hội bạn mua vào và ngược lại thay vì lo lắng, hoang mang hùa theo đám đông như lúc trước nữa. Dĩ nhiên, cũng có lúc đám đông đúng, nhưng biết lúc nào đúng lúc nào sai, đòi hỏi kinh nghiệm. Bạn cần phải có kinh nghiệm.
Các thiết thực nhất là hãy tìm cho mình một phương pháp thật phù hợp, và chỉ chuyên tâm luyện đúng phương pháp đó, đừng nên thấy ai đó dùng Ichimoku, Price Action hay sóng Elliotte, chu kỳ sóng hay quá rồi sanh lòng ham muốn. Sanh lòng ham muốn cái gì đó của người nào đó là vô cùng nguy hiểm nha các bạn.



Chỉ luyện thứ mà mình giỏi nhất, ai thành công với món nào thì mặc kệ​
Nếu những phương pháp đó phù hợp với bạn thì bạn luyện, không thì mặc kệ. Tôi chỉ dùng Market Profile. Có nhiều bạn traderviet dùng ichimoku rất giỏi, price action rất hay, chém gió sóng này sóng kia rất dữ, nhưng tôi kiếm tiền được bằng MP, nên tôi chỉ quan tâm đến MP. Học những thứ khác là để nâng cao kiến thức trong biển học mênh mông và để chia sẻ cho cộng đồng. Xung quanh tôi ai cũng chơi lướt sóng chứng khoán, chỉ có mình tôi là đi tìm giá trị của doanh nghiệp và giữ cổ phiếu cả năm, nó làm cho tôi tốt hơn là đầu cơ cổ phiếu. Đó là ví dụ của tôi.

Hy vọng bài viết hữu ích cho anh em trader.


The Blade

7 giới hạn không được phép vượt qua, dù già hay trẻ cũng đều phải nhớ nếu để tránh tai họa khôn lường

Hãy xem trong 7 giới hạn sau đây, đã bao giờ bạn đã vượt qua giới hạn nào hay chưa.
Đời người không tránh khỏi những lúc thăng trầm lên xuống, cũng có lúc phải đối mặt với không ít những gập gềnh trắc trở. Nhưng dù là ở trên đỉnh cao của sự thành công hay rơi vào hố sâu của sự thất bại, gặp chuyện vừa ý hay không vừa ý, cũng phải ghi nhớ 7 giới hạn sau đây:
1. Dù có khó khăn thế nào cũng không được nợ tiền mà không trả
Chúng ta ai cũng có những lúc gặp khó khăn về kinh tế, trong những lúc như vậy người sẵn sàng giang tay giúp đỡ, cho chúng ta mượn tiền giải quyết khó khăn là người thật lòng quan tâm và lo lắng cho chúng ta.
Khi ta nhận được sự quan tâm giúp đỡ chu toàn từ người khác, bản thân phải biết trân trọng, ghi lòng tạc dạ. Đến lúc phải trả lại tiền thì nhất định không được dây dưa không trả.
Suy cho cùng nhân phẩm của một người là do bản thân mỗi người tự gây dựng nên, sự tín nhiệm cũng là tự mình mang đến cho mình.
2. Dù có mệt mỏi vất vả thế nào cũng không được thừa nước đục nước thả câu, giở thủ đoạn gian xảoCó một câu nói như thế này: Những lúc bạn buông thả trong công việc, công việc cũng buông thả bạn, đã làm việc thì phải cố gắng làm đến cùng, đừng nghĩ đến việc có thể đi đường tắt hay nghĩ cách kiếm tìm lợi ích vụn vặt.
Trong công việc, cho dù có mệt mỏi hay khó khăn như thế nào đi chăng nữa thì cuối cùng, người được hưởng lợi vẫn chính là chúng ta, năng lực làm việc cũng từ đó mà được nâng cao.
Thừa nước đục thả câu, giở thủ đoạn lừa gạt người khác có thể sẽ có được lợi ích nhất thời nhưng về lâu về dài, người chịu thiệt lại chính là bản thân mình, tự mình lừa gạt chính mình mà thôi.
3. Dù có khổ như thế nào cũng không được mưu tính hãm hại bạn bè
Theo như cách lý giải về mặt chữ viết của người Trung Quốc: "Một chữ bạn hai vầng trăng soi sáng" (chữ "bạn" trong tiếng Trung được ghép từ hai chữ "nguyệt").
Trong cuộc đời chúng ta nếu như không có bạn bè thì chẳng khác nào cuộc sống thiếu đi ánh sáng mặt trời, bởi vì một cây làm chẳng nên non ba cây chụm lại nên hòn núi cao, sức mạnh của một người là vô cùng nhỏ bé và đơn độc, đằng sau thành công của mỗi chúng ta luôn có sự giúp đỡ và ủng hộ của bạn bè.
Những lúc chúng ta rơi vào hoàn cảnh khó khăn luôn luôn có bạn bè ra tay giúp đỡ, cho dù không giúp được gì về mặt vật chất thì cũng mang đến cho chúng ta sự động viên khích lệ to lớn về mặt tinh thần.
Bạn bè giống như chiếc ô trong cơn mưa, che chắn giúp đỡ động viên ta trong cơn hoạn nạn. Nếu như sống mà vong ân bội nghĩa, tìm cách hãm hại bạn bè thì cũng giống như tự chặn đứng con đường tương lai của mình, cuối cùng người chịu thiệt cũng chỉ là bản thân mà thôi.
4. Dù có nghèo thế nào cũng không được oán trách người thân
Nếu như người khác chỉ quan tâm bạn bay được cao hay không, thành tựu của bạn thế nào thì gia đình lại quan tâm bạn có mệt hay không, phải chịu đựng những áp lực gì…
Đời người thì không thể tránh khỏi những lúc gập gềnh chông gai không như mình mong muốn, những lúc như vậy chúng ta thường làm gì?
Nếu như gặp phải trắc trở trong tình cảm, chúng ta thường hay trách móc gia đình lúc nhỏ không có đủ tình yêu thương; những lúc không thể chung sống hòa hợp với người khác, chúng ta thường đổ lỗi bị ảnh hưởng bởi lối sống của gia đình, còn khi bản thân cảm thấy mình thật kém may mắn, trong lòng lại oán trách tại sao lúc trước bố mẹ không chịu phấn đấu hơn.
Dường như những điều bất công không như ý bản thân gặp phải đều là do lỗi của người thân.
Nhưng chúng ta cần phải tỉnh táo để nhận ra rằng, cuộc đời vốn dĩ là không công bằng, nếu như chúng ta muốn gặt hái thành công thì cần phải không ngừng cố gắng.
5. Dù có thích đến thế nào đi nữa cũng không được phá vỡ hạnh phúc gia đình người khác
Tục ngữ có câu: "Phá bỏ mười ngôi đền không bằng phá hủy một cuộc hôn nhân."
Người quân tử có thể làm bất cứ điều gì nhưng những việc thiếu đạo đức thì không bao giờ được làm.
Con người sống trên đời không thể thiếu đạo đức, trong chuyện tình cảm càng không thể thiếu phẩm hạnh, thích một người đương nhiên là việc tốt nhưng đừng biến điều đó trở thành việc bị người người oán trách khinh bỉ.
Không từ thủ đoạn tranh giành tình cảm của người khác ắt sẽ nhận lại hậu quả vô cùng nặng nề.
6. Dù có gian nan thế nào cũng không được đánh mất dũng khíTrong tác phẩm Thủy Hử có câu: Người không có xương, toàn thân bất động, câu này ý nói một người nếu như không có ý chí kiên cường thì không thể làm nên việc lớn, dũng khí cũng giống như xương của chúng ta vậy, nếu không có xương thì xem như mất đi hình hài.
Làm bất cứ việc gì không sợ nghèo, không sợ khổ, làm việc với tâm thái nhẹ nhàng gặp sai thì sửa, người như vậy mới xứng đáng nhận được sự tôn trọng và công nhận từ những người xung quanh.
7. Dù giàu có thế nào đi nữa cũng không được tự cao tự đại
Trời làm giông tố ắt sẽ có mưa, người làm giông tố ắt sẽ gặp họa. Đời người còn dài, đừng nên tự cao tự đại, đắc ý được một lúc không đắc ý được cả đời.
Trong cuốc sống luôn có những người giỏi hơn chúng ta nên đừng giống như con ếch ngồi đáy giếng không biết lượng sức mình mà xem thường người khác. Lửa thử vàng gian nan thử sức, gặp khó khăn vấp ngã, ngã ở đâu đứng lên ở đó, những người như vậy thường tiến rất xa.
Hoa không thể nở mãi không tàn, cũng giống như đời người không thể mãi thuận buồm xuôi gió, người từng bị ta khinh thường có khi họ còn thành công hơn ta trong tương lai, cho nên có giàu có thế nào đi nữa cũng phải từ tốn khiêm nhường.
Mỗi chúng ta nếu như có thể ghi nhớ và thực hiện được những giới hạn làm người này, không lợi dụng lòng tốt của người khác, không đánh mất sự tôn nghiêm của bản thân, chắc chắn chúng ta đều có thể trở thành những người phẩm hạnh đoan chính, được người xung quanh kính trọng.

Khánh An

Cổ phiếu ESOP và nguy cơ xung đột lợi ích

Mùa họp đại hội đồng cổ đông đang diễn ra và câu chuyện về phát hành cổ phiếu ESOP (Employee Stock Ownership Plan) thu hút sự quan tâm rất lớn của các cổ đông tại các công ty niêm yết. Liệu cổ phiếu ESOP có thật sự mang lại lợi ích cho công ty hay chỉ là một công cụ để trục lợi và tạo nên sự xung đột lợi ích, trong đó các cổ đông là những người chịu thiệt?
Tính hai mặt của cổ phiếu ESOP
ESOP được hiểu là kế hoạch xác lập tư cách cổ đông thông qua việc phát hành cổ phiếu cho người lao động. Trong quản trị doanh nghiệp, phát hành cổ phiếu ESOP được thừa nhận là một công cụ quan trọng để thực hiện chiến lược nhân sự hiệu quả. Tại Việt Nam, ESOP được hiểu là phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động trong công ty đại chúng.
Cổ phiếu ESOP là một ưu đãi đối với những nhân viên có nhiều thành tích và cống hiến cho sự phát triển của công ty. Thông qua đợt phát hành cổ phiếu ESOP, những nhân viên đủ tiêu chuẩn để hưởng ưu đãi sẽ được thưởng hoặc mua cổ phiếu của công ty với giá ưu đãi.
Mục tiêu lớn nhất của phát hành cổ phiếu ESOP là giữ chân nhân tài, khuyến khích họ nâng cao hiệu quả làm việc để góp sức cho sự phát triển của công ty mà chính họ cũng là cổ đông. Thông qua ESOP, nhân viên được khuyến khích thay đổi tâm thế làm việc, từ tư cách của “người làm thuê” sang tư cách của “người làm chủ”. Khi hiệu quả làm việc của đội ngũ nhân sự công ty nâng lên sẽ tác động trực tiếp đến sự tăng trưởng của công ty trong dài hạn.
Thực tế cho thấy, cổ phiếu ESOP có thể bị lạm dụng và sử dụng sai mục đích bởi một kế hoạch phát hành thiếu minh bạch từ ban lãnh đạo công ty.
Tuy nhiên, việc phát hành cổ phiếu ESOP sẽ tác động trực tiếp và ngay lập tức đến quyền lợi của các cổ đông. Vì nguồn lực để thực hiện chiến lược ưu đãi được lấy từ tài sản của công ty, tỷ lệ sở hữu của các cổ đông hiện hữu sẽ bị pha loãng tương ứng với tỷ lệ cổ phiếu ESOP được phát hành. Chưa kể, giá cổ phiếu thường sẽ bị tác động tiêu cực do việc phát hành cổ phiếu mới. Chính vì vậy, các cổ đông thường khó đồng thuận với vấn đề này nếu như không cho họ thấy được một lợi ích rõ ràng, minh bạch trong dài hạn.
Thực tế cho thấy, cổ phiếu ESOP có thể bị lạm dụng và sử dụng sai mục đích bởi một kế hoạch phát hành thiếu minh bạch từ ban lãnh đạo công ty. Thông qua ESOP, ban lãnh đạo có thể hợp pháp hóa việc “móc túi” cổ đông để tăng tỷ lệ sở hữu cổ phần và trục lợi bằng việc đưa tên mình hay những nhân viên là người thân cận vào danh sách những người lao động được lựa chọn. Khi ấy, cổ phiếu ESOP có thể trở thành ngòi nổ cho sự xung đột lợi ích và mâu thuẫn giữa ban lãnh đạo và cổ đông.
Cổ phiếu ESOP tại Việt Nam
Tại Việt Nam, công ty đại chúng có thể phát hành cổ phiếu ESOP để bán hoặc thưởng cho người lao động theo quy định tại Thông tư 162/2015/TT-BTC. Trường hợp phát hành cổ phiếu ESOP cần đảm bảo bốn điều kiện: (1) Có chương trình lựa chọn và kế hoạch phát hành cổ phiếu được đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thông qua; (2) Tổng số cổ phiếu phát hành theo chương trình trong mỗi 12 tháng không được vượt quá 5% số cổ phiếu đang lưu hành; (3) Hội đồng quản trị (HĐQT) phải công bố rõ các tiêu chuẩn và danh sách người lao động được tham gia chương trình, nguyên tắc xác định giá bán, nguyên tắc xác định số cổ phiếu được phân phối cho từng đối tượng và thời gian thực hiện; (4) Phải có đủ nguồn vốn thực hiện từ các nguồn theo quy định nếu phát hành cổ phiếu để thưởng.
Qua sự nghiên cứu nhiều năm qua, chúng tôi nhận thấy thực trạng phát hành cổ phiếu ESOP ở Việt Nam tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ về xung đột lợi ích.
Các quy định về phát hành cổ phiếu ESOP tại Việt Nam còn quá sơ sài. Do đó, để hoạt động phát hành cổ phiếu ESOP thật sự phát huy được tác dụng, pháp luật Việt Nam cần phải được cải sửa, bổ sung các quy định về bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư cũng như kiểm soát chặt chẽ vấn đề xung đột lợi ích.
Thứ nhất, tiêu chí lựa chọn và danh sách người lao động không rõ ràng. Thông thường, HĐQT của các công ty sẽ trình ĐHĐCĐ thông qua việc ủy quyền cho HĐQT toàn quyền quyết định tiêu chí lựa chọn và danh sách người lao động được hưởng ưu đãi. Điều này dẫn đến tình trạng ban lãnh đạo phát hành cổ phiếu ESOP cho chính mình để gia tăng thu nhập từ quyền lợi của cổ đông. Năm 2016, đã từng có công ty niêm yết dành đến 55,54% tổng số cổ phiếu ESOP của đợt phát hành cho ba thành viên HĐQT. Thậm chí, vào năm 2017, một công ty niêm yết tại HNX đã phát hành cổ phiếu ESOP chỉ dành cho bảy lãnh đạo công ty.
Thứ hai, giá chào bán cổ phiếu ESOP thấp hơn rất nhiều so với thị giá. Có trường hợp giá mua cổ phiếu ESOP chỉ bằng 1/10 giá thị trường. Điều này làm cho hiệu quả của ESOP không đạt được dưới góc độ chiến lược dài hạn. Mục đích lớn nhất của ESOP là thúc đẩy nhân viên làm việc và gắn bó, kết quả công việc sẽ tỷ lệ thuận với lợi ích từ sự tăng giá cổ phiếu mà nhân viên được hưởng. Nếu giá chào bán quá thấp so với thị giá, thì ngay từ khi nhận cổ phiếu nhân viên đã được hưởng lợi ích rất lớn dù có thể sau đó không cố gắng quá nhiều. Trong khi đó, pháp luật Việt Nam không quy định về thời hạn hạn chế chuyển nhượng cổ phiếu ESOP mà để cho các công ty tự quyết định. Từng có một công ty niêm lớn trên sàn đã phát hành gần 18 triệu cổ phiếu ESOP với tổng giá trị gần 2.000 tỉ đồng cho 28 cá nhân và hoàn toàn không có điều kiện về hạn chế chuyển nhượng. Đồng nghĩa, những đối tượng này có thể ngay lập tức bán cổ phiếu và nhận được một khoản tiền mặt tương đương.
Thứ ba, việc phát hành cổ phiếu ESOP diễn ra quá thường xuyên. Thực tế cho thấy, có không ít công ty phát hành cổ phiếu ESOP mỗi năm nhưng không có bất kỳ giải trình nào cho cổ đông về tính hiệu quả do cổ phiếu ESOP mang lại. Khi cổ phiếu ESOP được phát hành liên tục với số lượng lớn nhưng tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp không theo kịp sẽ dẫn đến suy giảm lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu.
Trông người lại ngẫm đến ta
Ở Mỹ, để thực hiện kế hoạch ESOP, công ty phải lập ra một quỹ tín thác, góp vốn bằng nguồn vốn tự có hoặc vay từ các định chế tài chính. Quỹ sẽ sử dụng nguồn vốn này để mua cổ phiếu quỹ hoặc cổ phiếu mới phát hành của công ty, sau đó chia cho người lao động trong quỹ. Điều này sẽ không làm ảnh hưởng tiêu cực đến giá cổ phiếu. Một điểm đặc biệt đảm bảo mục tiêu thúc đẩy nhân viên và giảm xung đột lợi ích là các quỹ ESOP phải tuân thủ điều kiện về không phân biệt đối xử. Theo đó, những cổ đông đã sở hữu 25% cổ phiếu đang lưu hành của công ty không được nhận phân bổ cổ phiếu từ ESOP. Ngoài ra cần đảm bảo quỹ ESOP không hoạt động duy nhất hoặc chủ yếu vì lợi ích của các nhân viên đặc biệt như: nhân viên đã sở hữu ít nhất 5% cổ phần công ty hoặc có thu nhập hơn 120.000 đô la trong năm trước(1).
Tại Thái Lan, phát hành cổ phiếu ESOP phải tuân thủ quy tắc về bảo vệ nhà đầu tư(2). Trình tự thủ tục, danh sách người quản lý và nhân viên mà ban lãnh đạo phải chuẩn bị được quy định chi tiết nhằm đảm bảo việc phát hành minh bạch và hiệu quả. Tính chặt chẽ trong điều kiện, trình tự thủ tục phát hành sẽ tương ứng với mức độ tác động của đợt phát hành đối với cổ đông. Có hai mức độ tác động của một đợt phát hành, bao gồm: (1) Đợt phát hành tạo nên hiệu ứng pha loãng cao với số lượng cổ phiếu được chào bán lớn hơn 5% số cổ phiếu có quyền biểu quyết và giá chào bán thấp hơn mức 90% giá thị trường; (2) Hiệu ứng pha loãng thấp (không thuộc trường hợp tạo ra hiệu ứng pha loãng cao).
Điển hình như để thông qua phương án phát hành ESOP trong trường hợp tạo nên hiệu ứng pha loãng cao, cần sự chấp thuận của ít nhất ba phần tư tổng số quyền biểu quyết của cổ đông tham dự cuộc họp và tỷ lệ cổ đông phản đối ít hơn 5% tổng số quyền biểu quyết của cổ đông tham dự cuộc họp. Điều kiện trên cũng áp dụng với trường hợp có bất kỳ người quản lý hoặc nhân viên nào nhận hơn 5% tổng số cổ phiếu ESOP của đợt phát hành. Ngoài ra trong hồ sơ trình ĐHĐCĐ bắt buộc phải có ý kiến đánh giá độc lập của ủy ban thù lao về lý do, sự cần thiết và lợi ích công ty đạt được khi phân bổ cho một nhân viên với tỷ lệ như vậy.
Bên cạnh đó, Thái Lan mở rộng đối tượng chứng khoán phát hành theo ESOP bao gồm cả chứng quyền, chứng khoán có thể chuyển đổi chứ không chỉ riêng cổ phiếu. Với các sản phẩm mới này, thời gian nhân viên thực hiện quyền mua có thể kéo dài trong nhiều năm giúp thực hiện các chiến lược dài hạn và giãn cách tình trạng pha loãng cổ phiếu. Hơn nữa, lợi ích của nhân viên khi thực hiện quyền sẽ gắn liền với mức độ tăng lên của giá cổ phiếu, do đó công cụ này cũng có tác dụng thúc đẩy năng suất làm việc của nhân viên.
Dưới góc độ so sánh có thể thấy các quy định về phát hành cổ phiếu ESOP tại Việt Nam còn quá sơ sài. Do đó, để hoạt động phát hành cổ phiếu ESOP thật sự phát huy được tác dụng, pháp luật Việt Nam cần phải được cải sửa, bổ sung các quy định về bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư cũng như kiểm soát chặt chẽ vấn đề xung đột lợi ích.

Lưu Minh Sang - Lê Thị Thùy Dương

6 cách làm tim đập chậm lại

Chúng ta thường hồi hộp, cảm giác tim đập nhanh trước mỗi sự kiện quan trọng trong cuộc đời, như là trước kì thi, nhận được giấy báo trúng tuyển, nhận được lời cầu hôn, hay khoảnh khắc chứng kiến con yêu chào đời… Tuy nhiên, những loạn nhịp của trái tim này là vô hại, nó sẽ hết khi cơ thể trở về với trạng thái bình thường.
Nhưng khi trái tim của bạn đập nhiều hơn 100 nhịp/phút kèm theo các triệu chứng như hồi hộp, đánh trống ngực, khó thở diễn ra thường xuyên, làm ảnh hưởng đến sức khỏe, khi đó nhịp tim nhanh có thể trở nên nguy hiểm, nhất là ở những người mắc bệnh về tim mạch hoặc rối loạn nhịp tim nhanh trước đó. Vì khi đó, tim sẽ bơm máu kém hiệu quả dẫn đến giảm lưu lượng máu cung cấp cho các phần còn lại của cơ thể, thậm chí chính tim cơ tim cũng sẽ bị thiếu máu. Điều này có thể gây ra một cơn đau tim, đột quỵ thậm chí ngừng tim.
Để giảm thiểu các nguy cơ trên, bạn có thể áp dụng 6 cách sau đây để làm tim đập chậm lại. Tuy nhiên điều bắt buộc là nó phải được thực hiện song song cùng thuốc điều trị rối loạn nhịp tim.
1/Ho mạnh giúp làm chậm nhịp tim
Chắc hẳn bạn sẽ ngạc nhiên khi ho lại có thể làm tim bạn đập chậm lại. Điều này được giải thích rằng: khi ho luồng không khí được ép ra từ các phế nang tạo thành một áp lực lên thành lồng ngực sẽ giúp nhịp tim của bạn đập chậm lại. Vì vậy, khi căng thẳng bạn cảm thấy trái tim mình đập nhanh hơn một chút bạn có thể áp dụng lời khuyên này.
2/Điều chỉnh nhịp tim bằng chế độ ăn
Một chế độ ăn lành mạnh , cân đối chất dinh dưỡng lúc nào cũng được khuyến khích cho người bệnh tim mạch nói chung và rối loạn nhịp tim nhanh nói riêng. Bạn nên bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như chuối, táo, bánh mì, sữa chua… Và nhớ tránh xa những thực phẩm không có lợi cho tim như rượu, bia, café, trà đặc…
3/Làm chậm nhịp tim bằng nước lạnh
Sử dụng nước đá (nước lạnh) tát lên mặt, vùng cổ hoặc tắm bằng nước lạnh lại có thể hữu hiệu giúp làm giảm nhịp tim của bạn. Ban đầu nó có thể gây co các mạch máu nhưng chỉ sau một thời gian ngắn các mạch máu trở nên giãn nở do đó máu lưu thông được dễ dàng hơn. Hơn nữa việc này có thể gây sốc thần kinh cơ học giúp hoạt động của não bộ trở nên tỉnh táo.
4/Nghiệm pháp Valsalva giúp làm tim đập chậm lại
Dây thần kinh phế vị của bạn có tác dụng điều khiển nhịp tim. Vì vậy khi bạn tìm cách kích thích vào dây thần kinh phế vị này có thể giúp bạn ngừng hiện tượng đánh trống ngực và phục hồi lại nhịp tim bình thường. Để làm được điều này bạn phải ngậm chặt miệng, lấy tay bịt mũi, tai và hít thật sâu sau đó là ép hơi ra ngoài thật mạnh (bạn có thể tưởng tượng rằng mình đang thổi một quả bóng bay vậy). Tuy nhiên bạn cần lưu ý không nên tự tiến hành một mình mà nên có sự theo dõi của bác sỹ điều trị.
5/Nhịp tim có thể chậm lại nhờ hít sâu, thở chậm
Hít sâu, thở chậm là bài tập tuyệt vời có thể giúp bạn làm chậm nhịp tim, giảm sự lo lắng và cải thiện tình trạng đánh trống ngực. Tuy nhiên điều này có thể khó thực hiện khi trái tim bạn đang có các rối loạn, vì vậy bạn phải kiên cường tập luyện để điều tiết hơi thở tốt hơn.
6/Tập thể dục thường xuyên giúp điều hòa nhịp tim
Nhiều người nghĩ rằng tập thể dục càng làm nặng hơn tình trạng tim đập nhanh. Điều này đúng nhưng lại không hẳn là đủ. Vì quá trình tập luyện cơ thể cần nhiều hơn năng lượng, thúc đẩy làm tim tăng co bóp từ đó làm tăng nhịp tim. Nhưng chính điều này vô tình lại tạo một động thái tốt cho cơ tim của bạn. Vì cơ tim cũng như cơ bắp vậy duy trì tập luyện thường xuyên sẽ khiến cơ bắp khỏe mạnh và có thể làm giảm nhịp tim về ngưỡng bình thường. Không những thế, tập thể dục còn giúp bạn có một sức khỏe dẻo dai, linh hoạt giúp phòng chống các căn bệnh khác.
Để cân đối việc tập thể dục sao cho hợp lý, bạn nên bắt đầu bằng những bài tập đơn giản nhẹ nhàng như ngồi thiền, tập yoga, chạy bộ, đi xe đạp… sau đó khi đã làm quen có thể tăng dần mức độ khó cũng như thời gian tập luyện.

 Lê Hoa

Tôi đã bị đội lái “úp bô” như thế nào?

Nếu bạn nghĩ rằng mối quan hệ giữa bạn và đội lái đủ lớn để không bị lái “úp bô” thì bạn đang sai lầm cực kỳ. Bởi bạn đâu biết rằng ngay chính bạn cũng là những “con mồi” trong chiến thuật của đội lái.



Tôi làm việc trong ngành tài chính, mối quan hệ giữa tôi với các bên liên quan đến thị trường chứng khoán tương đối nhiều, từ các sếp lớn của các doanh nghiệp đến các chuyên gia của công ty chứng khoán, môi giới và thậm chí trong số đó là những “đội” chuyên môn trong việc tạo thanh khoản và đẩy giá cổ phiếu.
Chiến thuật “vỗ mông trâu”
Để nhà đầu tư chú ý đến một cổ phiếu trên sàn có thể không khó nhưng để có thể xuống tiền mới thực sự quan trọng. Muốn làm được điều đó, ngoài nguồn lực về tài chính, đội lái cần chuẩn bị thêm một vài bước quan trọng khác, trong đó có chiến thuật “vỗ mông trâu”.
Nghe có vẻ thô thiển nhưng đó là cách ví von một cách thực tế đến trần trụi về một trong những chiêu thức khá thành công mà đội lái áp dụng cho việc đẩy giá của mình.
Sau khi chọn được cổ phiếu, nhiều thỏa thuận sẽ diễn ra giữa đội lái và chủ doanh nghiệp. Họ bắt tay nhau để đáp ứng “nhu cầu” - tức cái doanh nghiệp cần, còn phần “chênh lệch” sẽ thuộc về lái. Tùy vào mỗi thời điểm mà “nhu cầu” của doanh nghiệp và phần “chênh lệch” của đội lái cũng sẽ khác nhau.
Trở lại với chiến thuật của lái, bước tiếp theo sau một vài thỏa thuận đó là làm sao để được nhà đầu tư chú ý. Nhiều kênh thông tin được đội lái sử dụng, có cả chính thống lẫn thông qua các diễn đàn chuyên về chứng khoán. Chủ đề về cổ phiếu đó được lập ra với tần suất dày đặc kèm những lời có cánh được bơm ra.
Đó là phần mở đầu, cái chính đội lái muốn là làm sao nhà đầu tư sẵn sàng tin và giải ngân vào cổ phiếu. Và chiến thuật “vỗ mông trâu” được sử dụng, lái cùng nhóm thân hữu của mình chỉ cần vào lệnh để “kích” giá cổ phiếu hòng đánh trực diện vào tâm lý nhà đầu tư. Cú kích này thường đủ để giá cổ phiếu tăng kịch trần trong nhiều phiên trước khi tạo đỉnh ngắn hạn. Và thời gian điều chỉnh sau đó thường khiến tâm lý nhà đầu tư trên sàn bắt đầu dao động trước những lời rỉ tai “ngọt như mía lùi”, kiểu đây là cơ hội “ngàn năm có một” để mua vào.
Ban đầu từ số ít nhà đầu tư tham gia rồi dần dần sẽ kéo theo đông đảo những người khác mua vào bất chấp giá lúc đó đã ở vùng rất cao so với giá trị thực rồi.
Và đội lái gọi chiến thuật này là “vỗ mông trâu”, có nghĩa rằng muốn điều khiển một đàn trâu lớn thì chỉ cần vỗ mông con đầu đàn để nó tiến về phía trước, những con còn lại trong đàn sẽ tự động chạy theo.
Khi bị “úp bô”, hàng loạt lý do được đưa ra
Trong mối quan hệ của tôi, không khó để có thể nhận được một thông tin “đáng tin cậy” như cổ phiếu A đang có thông tin tốt, thậm chí là đang có game đánh lên… Giá mục tiêu thường là mối quan tâm hàng đầu sau các thông tin cơ bản từ phía người quen (hay nói thẳng ra là từ đội lái).
Trong trường hợp cụ thể này, dù nắm được thông tin từ khá sớm là cổ phiếu A… sẽ được đánh lên ngay từ khi còn ở giá thấp (đâu đó bằng 50% mệnh giá), nhưng tôi cũng như nhiều người chắc chắn sẽ không mua được cổ phiếu trong đợt lái “kích” giá bởi liên tục là những phiên kịch trần dù khối lượng khớp chỉ 100 cp (mức thấp nhất cho sàn HNX, trừ trường hợp lô lẻ).
Để rồi thời điểm điều chỉnh sau đợt “kích” giá là lúc được “nhắn nhủ” nên mua vào nhiều nhất, giá mục tiêu tất nhiên vẫn còn khá cao so với giá hiện tại và điều quan trọng hơn là thông tin tích cực về hoạt động của doanh nghiệp vẫn được bơm ra đều đặn từ phía nguồn chính thống lẫn các diễn đàn.
“Kịch bản là phiên tới có thể có một cú đạp nữa để “rũ hàng” trước khi tăng giá trở lại. Đây là thời điểm thích hợp để vào hàng”, đây là đại ý lời “nhắn nhủ” lái muốn nhắn đến tôi. Tất nhiên, như đã nói, là chỗ quen biết nên tôi không ngần ngại xuống tiền, thậm chí dành tỷ trọng lớn nhất để mua.
Và khi tôi nghĩ rằng mối quan hệ giữa tôi và đội lái đủ lớn để không bị “úp bô” thì tôi đang sai lầm cực kỳ. Bởi tôi đâu biết rằng ngay chính tôi cũng là những “con mồi” trong chiến thuật của “đội lái”.
Diễn biến sau đó là những chuỗi ngày thất vọng. Giá cổ phiếu không giảm liền mà giằng co theo hướng đi ngang, khối lượng giao dịch vẫn ở mức cao. Đó chính là thời điểm mà đội lái và những người chung chiến tuyến đã rời bỏ con tàu, chỉ còn lại những “con nai vàng ngơ ngác” – những nhà đầu tư nhỏ lẻ như tôi.
Khi hỏi lý do sao giảm như vậy, có hàng trăm ngàn lý do để lái đưa ra như thị trường xấu quá, biến động bất ngờ quá, giảm quá nên bị call margin… và thậm chí cả lý do đổ thừa do doanh nghiệp lật kèo.
Đến một lúc nào đó bạn sẽ nhận ra, trên thị trường chứng khoán luôn tồn tại những đội lái nhưng cách thức mỗi thời điểm, mỗi giai đoạn sẽ khác nhau. Tôi sẽ kể cho các bạn nghe về chi tiết các chiêu thức như thế, về “nhu cầu” của doanh nghiệp là gì và phần “chênh lệch” chia cho đội lái như thế nào ở các bài viết sau thông qua lời thú tội của một “lái tàu”…

Thanh Trúc

FILI

1 đời người chỉ gói trọn trong 3 ngày, ai cũng nên biết để không lãng phí thời gian quý báu

Trên thực tế, nhiều người trong chúng ta đang lãng phí cuộc đời mà không hay!
Con người sống trong cuộc đời này chỉ có 3 ngày: Ngày hôm qua, ngày hôm nay và ngày mai. Đã trôi qua và không thể lấy lại được nữa, đó là ngày hôm qua; bận rộn tối tăm mặt mũi, đó là ngày hôm nay và ngày mai là ngày chưa ai có thể đoán trước.
Con người sống trong đời này chỉ có 3 giai đoạn: Quá khứ, hiện tại và tương lai.
Hãy để những gì không vui lưu lại trong quá khứ, giữ cho hiện tại sự nâng niu, trân trọng và đặt hy vọng vào tương lai!
Việc trong quá khứ là việc đã xảy ra, có buồn rầu ủ rũ thế nào đi chăng nữa cũng chẳng thay đổi được gì.
Việc của hiện tại là việc chắc chắn ta phải thực hiện, có gian nan thế nào đi chăng nữa cũng phải cố gắng tiếp tục.
Việc trong tương lai là việc không thể lường trước, không cần thiết phải băn khoăn lo lắng.

Đường đời:
Ánh mặt trời của ngày hôm qua không làm khô được quần áo của ngày hôm nay, chìm trong quá khứ là đau khổ.
Mưa bão của ngày mai không làm ướt được chúng ta của ngày hôm nay, lo lắng về tương lai là việc làm ngốc nghếch.
Chi bằng, hãy đúc kết lại ngày hôm qua, trân trọng, sống tốt cho hôm nay và hy vọng vào ngày mai.
Nhân sinh, thực ra quan trọng nhất chỉ có 1 ngày, đó chính là ngày hôm nay.
Ý nghĩa của ngày hôm qua nằm ở chỗ, nó cho chúng ta đi một ngày đàng, học một sàng khôn, không ngừng rèn luyện bản thân.
Ý nghĩa của ngày hôm nay nằm ở chỗ, nó yêu cầu chúng ta phải thiết lập tiêu chuẩn, trau dồi bản thân để có được động lực tiến về phía trước.
Ý nghĩa của ngày mai nằm ở chỗ, nó khiến chúng ta phải đổ mồ hôi, phải trải qua khó khăn để hoàn thiện bản thân hơn.
Cuộc đời này của mỗi chúng ta, thành tích lớn nhất chính là hôm nay.
Huy hoàng của ngày hôm qua là quá khứ, không nên dương dương tự đắc vì điều đã qua. Vực thẳm trước mắt hãy xem như trải nghiệm, không cần phải hao tổn tinh thần.
Quá khứ, hãy để nó ngủ yên, đưa nó về trạng thái bằng 0, như thế con người mới có thể tiến bước về phía trước. Ưu sầu, hãy bỏ lại phía sau, như thế cuộc sống mới có thể tốt đẹp hơn.

Trong hiện tại, cần nỗ lực hết mình, như thế mới không bao giờ phải hối hận, tương lai cần nắm bắt, như thế mới có thể hiện thực hóa được những điều mình mong đợi.
Làm bất cứ việc gì, cuối cùng cũng đều sẽ có kết quả, thay vì trói buộc bản thân trong phiền muộn, chi bằng hãy cứ để thuận theo tự nhiên.
Ngày hôm qua có thế nào thì cũng đã là quá khứ, không trở lại được, nên chúng ta không nên nghĩ đến làm gì!
Ngày hôm nay có khó khăn thế nào, cũng phải tiếp tục, hãy cố gắng hết mình!
Ngày mai còn chưa đến, không cần thiết phải lo lắng, cứ để vạn sự tùy duyên!
Việc của mỗi chúng ta là hãy sống tốt cho hiện tại, đừng để hôm nay trở thành ngày mai, trong lòng vẫn còn ôm tiếc nuối; cũng đừng đợi đến tương lại không như ý, trong lòng lại hối hận.
Sống trong dòng đời cứ từ từ trôi qua, mỗi một ngày đều vô cùng đáng quý, vậy tại sao lại không sống thật tốt cho mỗi ngày hôm nay?
Thời gian chính vì không thể quay ngược nên mới quý giá. Nhân sinh cũng chính vì không thể bắt đầu lại từ đầu nên mới vừa tươi đẹp vừa bi thương.
Những vết thương chúng ta phải nếm trải trên đường đời chính là huân chương của cuộc sống, khổ sở trên đường đời là đường chúng ta đi trong tương lai.
Vì thế nên từ hôm nay, mỗi người hãy sống hết mình, ngẩng cao đầu, không sợ gian nan, luôn xông pha về phía trước để tận hưởng hết sự tươi đẹp của cuộc đời.

Khánh An

TƯ DUY LÝ GIA THÀNH

Tỷ phú Lý Gia Thành nói:
- Bỏ ra mà muốn thu về ngay: Tư duy của bạn là người đi LÀM THÊM
- Kỳ vọng nhận thù lao theo tháng: Tư duy của bạn là người LÀM CÔNG
- Kiên trì đến cuối năm hưởng thu nhập: Tư duy của bạn là GIÁM ĐỐC DOANH NGHIỆP
- Kiên trì chờ đợi 3 đến 5 năm: Tư duy của bạn là NHÀ ĐẦU TƯ
- Dùng tầm nhìn cả đời nỗ lực để thành công: Tư duy của bạn là CHỦ DOANH NGHIỆP
Thế giới này nhiều người dùng tư duy của một người LÀM THÊM, LÀM CÔNG nhưng mong muốn có kết quả của một CHỦ DOANH NGHIỆP nên thật không hợp lý. Trên con đường nhân sinh, lựa chọn quan trọng hơn NỖ LỰC.
Tầm nhìn sẽ dẫn đến KẾT QUẢ, KIÊN TRÌ quyết định tất cả.

ST