Giả nghèo sống với người vô gia cư, sau nửa năm ký giả nổi tiếng New York Times ra loạt bài chấn động nước Mỹ

William James – ký giả của tờ báo New York Times đã cải trang thành một người lang thang, nghèo khổ và què một chân. Anh đã trà trộn và sống với những người vô gia cư ở Miami, một thành phố ở tiểu bang Florida, Hoa Kỳ khoảng nửa năm để tìm hiểu cuộc sống của họ.

Ngay ngày đầu tiên, nhìn thấy James tàn tật, ăn mặc rách rưới và bẩn thỉu, từ trong đáy mắt của những người vô gia cư này đã lập tức biểu lộ ra một sự quan tâm; một người đàn ông trong nhóm đã bước đến, đưa cho James một cây gậy gỗ và nói với anh rằng: “Người anh em, hãy cầm lấy nó, như thế sẽ thuận tiện hơn nhiều”.

James đưa tay đón lấy cây gậy, dùng tay vuốt ve cây gậy này hết lần này đến lần khác, trong lòng không khỏi cảm kích. Đúng lúc đó, một bóng dáng loang loáng phản ánh trên mặt dường, dáng đi không bình thường, ngẩng lên nhìn, trong lòng James cảm thấy như bị cái gì đó thiêu đốt: người đàn ông đưa gậy lúc nãy đang đi cà nhắc…

Chống cây gậy này, James dường như cảm thấy có một loại sức mạnh vô hình từ nó truyền đến; rất mau, anh đã giành được tín nhiệm của những người vô gia cư này. Họ dẫn James đi đến nơi đặt những chiếc thùng rác ở các siêu thị, đến khu dân cư để thu lượm thức ăn và phế liệu bị người ta vứt đi. Họ còn nói cho James biết nơi nào có nhiều đồ phế liệu, những phế liệu nào đáng tiền và nên đi lượm vào khung giờ nào, .v.v…

Trong một lần trông thấy James bước đi khập khiễng một cách vất vả để lật tìm phế liệu, một anh chàng thanh niên da đen với hàm răng trắng bóng đã bước đến, vỗ nhẹ lên vai của James, đưa cho anh túi phế liệu và nói: “Này người anh em, anh hãy đi sang bên cạnh nghỉ ngơi một chút, túi đồ phế liệu này anh hãy cầm lấy đi!”.

James nghe xong, đứng ngẩn ra đó, như thể không tin vào tai mình: “Vậy làm sao được? Những thứ này cậu vất vả lắm mới lượm được mà!”

Người lang thang đó nghe xong, khẽ nhếch miệng cười, nói một cách rất vui vẻ: “Tôi dễ dàng hơn anh một chút”. Nói xong, liền quay người bỏ đi.

James xách túi phế liệu đó, nhớ lại câu mà anh chàng da đen vừa nói khi nãy, trong tâm cảm thấy vô cùng ấm áp và cảm động.

Tới buổi trưa, trong lúc đang cảm thấy đói đói, một người đàn ông bị còng lưng trong nhóm đi đến trước mặt James, đưa cho anh hai ổ bánh mì và nói: “Này người anh em, hãy ăn đi!“.

James nghe xong, cảm thấy có chút ngại ngùng: “Nếu anh cho tôi, thế thì anh ăn gì đây?”.

Người đàn ông nghe xong, khẽ nhếch miệng cười, nói: “Tôi dễ dàng hơn cậu một chút!”. Nói xong, liền lảng sang bên cạnh bỏ đi.

James cầm hai ổ bánh mì trong tay, nước mắt lã chã rơi, phải rất lâu sau đó mới bình tĩnh lại được.

Đến tối, James cùng vài người vô gia cư rủ nhau co rúc dưới chân cầu. Nhìn thấy James ngủ ở nơi ngoài rìa chân cầu, một ông lão đầu tóc bạc trắng chầm chậm đi đến, vỗ nhẹ vào vai anh rồi nói: “Này người anh em, cậu hãy đến ngủ ở chỗ tôi, ở đó thoải mái hơn một chút”.

James nghe xong, cảm thấy nghi hoặc nói: “Nếu tôi ngủ chỗ ông, thế thì ông ngủ chỗ nào?”

Ông lão đó nghe xong, nhoẻn miệng cười, nói: “Tôi dễ dàng hơn cậu một chút!”

Lại là “tôi dễ dàng hơn cậu một chút!“, James nghĩ, những người vô gia cư sống ở giai tầng thấp nhất trong xã hội này, tuy cuộc sống vô cùng gian khổ, thế nhưng khi họ nhìn thấy người khác khó khăn, đều luôn chìa tay giúp đỡ, họ luôn thấy bản thân mình có một phương diện mạnh hơn người khác.

James sống chung với những người vô gia cư này hơn nửa năm, trong khoảng thời gian hơn nửa năm đó, sớm chiều ở chung đã khiến anh sinh ra tình cảm thân thiết sâu sắc.

Chàng trai vô gia cư người da đen tên Ali luôn thích nói đùa kia, một tay bị tàn tật, nhưng cậu vẫn luôn thích giúp đỡ những người bị tật cả hai tay. Khi người này bày tỏ cảm kích, cậu luôn thích nói một câu: “Tôi dễ dàng hơn cậu một chút”.

Anh chàng vô gia cư tên Bobby, thính giác ở hai lỗ tai không được tốt lắm, mỗi lần nhặt được thứ gì tốt, luôn thích chia sẻ một chút cho người bạn vô gia cư có tật ở mắt; khi người này bày tỏ sự cảm kích, anh luôn nói một câu, chính là: “Tôi dễ dàng hơn cậu một chút”.

Anh chàng vô gia cư thân thể ốm yếu tên Chater ấy, luôn thích giúp đỡ người bạn vô gia cư thân thể béo phì kia của mình; khi nhận được sự cảm kích, câu mà Chater thích nói nhất cũng chính là: “Tôi dễ dàng hơn cậu một chút” ……..

Không lâu sau đó, James có một loạt bài viết trên trang New York Times với tiêu đề: “Tôi dễ dàng hơn cậu một chút.” Loạt bài báo đã gây sự chấn động lớn đối trái tim và tâm hồn hàng triệu độc giả thân thiết của tờ báo. James ngập trong những bình luận bất tận đầy xúc động của độc giả gửi về. Một nhà bình luận nói, đó thực sự là một loạt bài đánh thức những trái tim đã ngủ quá lâu trong sự thờ ơ, lạnh nhạt ở một đất nước quá coi trọng sự riêng tư.

Bất kỳ ai đọc loạt bài đó đều muốn ngả mũ chào những người vô gia cư mà họ gặp, với sự kính trọng thực sự. Tuy họ sống ở giai tầng thấp nhất trong xã hội, nhưng họ luôn có thể nhìn thấy bản thân mình có ưu thế hơn người khác, và dùng ưu thế nhỏ nhoi ấy để giúp đỡ những người yếu hơn, mang cho người khác một loại cảm giác ấm áp và dũng khí để tiếp tục sống.

Hàng triệu độc giả của tờ báo danh tiếng hàng đầu thế giới bàng hoàng nhận ra, sự rách rưới, bẩn thỉu, tàn tật hay nghèo khó, không ngăn cản con người trở nên tôn quý và cao cả. Và không cần phải giàu có bạn mới có thể trao đi tình yêu thương, nỗi đồng cảm, thậm chí cả một chút vật chất vốn không có mảy may ra gía trị gì đối với hầu hết mọi người… như là một cây gậy…

James đã viết trong loạt bài gây chấn động của mình rằng: “Tôi dễ dàng hơn cậu một chút”, là câu nói kỳ lạ nhất lưu truyền trong những người vô gia cư, câu nói kỳ lạ nhất mà anh từng đươc nghe thấy trong đời, bời vì mỗi khi nó được thốt ra từ một người vô gia cư tàn tật, rách nát mà với anh là không thế nào khốn khó hơn, nó bỗng biến thành một sức mạnh cảm hoá mãnh liệt khiến hết thảy những quan niệm cố hữu về người khác, sự lạnh nhạt, vô tình, sự hãnh tiến và ích kỉ của một người ở tầng lớp trên như anh tan biến. Nó cho anh một thứ niềm tin về cuộc sống mà anh chưa bao giờ cảm thấy khi đến những toà nhà tráng lệ nhất New York, giữa những chính khách, nhà tài phiệt, hay ngôi sao đỉnh cao thế giới..

Và chúng ta, những con người chắc chắn giàu có hơn rất nhiều những người vô gia cư khốn khổ, lại thường là những kẻ kêu ca than phiền nhiều nhất về số phận. Thực ra cuộc đời sẽ đơn giản và hạnh phúc hơn rất nhiều nếu chúng ta có thể nói “Tôi dễ dàng hơn cậu một chút” với bất kì ai đó mà bạn gặp trên đường đời. Bời vì như những người vô gia cư kia, bạn luôn có thể nói câu nói đầy cảm hứng đó ngay cả khi bạn không có gì cả, ngoài… một trái tim.

Linh Hồn Của Tiền

Khi một người cho bạn vay tiền, không có nghĩa là người đó dư tiền. Thứ người ta cho bạn vay không phải là tiền, mà là lòng tin, sự tín nhiệm, sự khích lệ, là tin tưởng vào năng lực của bạn, là đánh cược vào bạn-của-ngày-mai.

Những người không cho bạn vay tiền, không có nghĩa là người đó đang thiếu hụt tiền. Chỉ vì lòng tin của họ về bạn không lớn hơn sức sai khiến của đồng tiền.

Mong bạn bè tôi dù thế nào cũng đừng dẫm đạp lên hai chữ "thành tín". Thất tín chính là phá sản lớn nhất của đời người! Hãy trân trọng chữ tín! .

Điều khủng khiếp gì sẽ xảy ra khi Việt Nam vỡ nợ công?

 

Nợ công có thể được coi là vấn đề tiêu biểu nhất của việc: Cha chung không ai khóc – nhức nhối nhất trong xã hội ta từ xưa tới giờ. Mọi người đều nghĩ nó không liên quan gì tới mình nên thờ ơ sống và “KHÔNG QUAN TÂM”.

Gần đây trên truyền thông bắt đầu nói nhiều về nợ công hơn trước kia. Nhiều người trẻ đọc và lướt qua vì nghĩ nó là vấn đề quá vĩ mô chả liên quan gì tới mình.Người viết bài này sẽ phân tích cho các đọc giả thấy được những tác động gián tiếp và trực tiếp đến túi tiền của bạn nhé.

Xin thưa là nó liên quan nhiều hơn bạn tưởng. Sao có thể nói là không liên quan khi mỗi người trong chúng ta phải gánh 30 triệu đồng tiền nợ, từ đứa trẻ mới sinh cho tới cụ già móm không còn cái răng nào? Tại sao? Ta có vay mượn của ai đâu? Ồ, không phải bạn, chính phủ vay giùm và tiêu dùm thôi, không có gì ghê gớm. Giờ bạn muốn biết chính phủ đã vay thiếu bao nhiêu nợ? Con số đó có thể đè bẹp bạn đấy – 2,7 TRIỆU tỷ!!! 27.000.000.000.000.00 VND!!! (1) Nếu trừ người già sắp tiêu và trẻ em mới sinh thì số nợ mà những người trong độ tuổi lao động phải gánh là khoảng 40-50 triệu VND.

Vâng, có thể hiểu như thế vì chẳng có chú công an nào tới nhà thu 40-50 triệu đồng tiền nợ công cả, nhưng sẽ thu một cách “lịch sự” hơn bằng việc tăng học phí, viện phí, tiền điện, tiền nước, phí đường sá, bảo hiểm xe, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn, in thêm tiền gây lạm phát vân vân và vân vân… Nên nhớ rằng, sau mỗi loại phí tăng này, chúng ta luôn mặc nhiên đã phải chịu một loại thuế 10% gọi là VAT. Liệu ta có nên thay đổi tư duy rằng nợ công trực tiếp liên quan tới mình? Học hoặc là dốt, chữa bệnh hoặc là chết, đóng thuế hoặc vào tù, liệu nó đã ảnh hưởng trực tiếp đến chúng ta chưa?

Tại sao đất nước nợ công nhiều đến vậy? Để trả lời câu hỏi này thì có rất nhiều tá danh mục để liệt kê, tuy nhiên tôi sẽ chỉ ra một số điều thế này. Phần lớn chúng ta đều vui mừng khi đường sá được mở rộng, hoặc xây thêm để tiện cho việc đi lại phải không? Ừ, chuyện sẽ không có gì nếu chính phủ không vung tay quá trán. Thứ nhất là tiền dành cho đầu tư phát triển có hạn, mà ở Việt Nam là rất thấp, chỉ khoảng 17% ngân sách (năm 2014-2015), (2). Nếu chính phủ chi quá số tiền này, chẳng có cách nào hơn là đi vay nợ. Điều quan trọng hơn nữa, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nợ công chính là ở chỗ ăn hối lộ không thương xót. Đại để là công trình xây đường đại lộ ở Dubai chỉ tốn 4 triệu USD cho 1km xài 50 năm chưa hư, trong khi ở ta xây 1km mất 20 triệu USD xài 2 năm thì hư (3). Việt Nam ta là gì mà giàu có cỡ đó nào? Đây mới chỉ là nói đến các công trình đường xá, còn các công trình khác như tượng đài 1400 tỷ ở Sơn La (4) này nọ thì chưa nói tới.

Liệu chúng ta đã đứng trên bờ vỡ nợ? Câu trả lời là: Chắc chắn. Chỉ là không biết sẽ vỡ vào lúc nào mà thôi. Dự đoán vỡ nợ không bao giờ là chính xác. Đơn cử như Nhật Bản đã được dự báo vỡ nợ từ 12 năm trước, đến nay vẫn đứng vững. Nhưng khoan hãy vui mừng nghĩ rằngViệt Nam cũng thế. Kinh tế Nhật mạnh hơn ta và khả năng quản lý tốt hơn ta gấp n+1 lần.

Điều gì sẽ xảy ra khi nhà nước vỡ nợ? Xin phép trích những ý kiến của tác giả Trần Diệu Chân: 

1) Thị trường chứng khoán sẽ sụp đổ và điểm tín dụng xuống cấp thê thảm.

2) Mọi cơ chế tài chánh sẽ phải đóng cửa. Tiền mất giá, lạm phát leo thang, trái phiếu và đồng nội tệ sẽ chỉ còn là mớ giấy lộn. Tiền gởi trong ngân hàng sẽ “bốc hơi” vì mất giá trị.

3) Mọi chương trình do chính phủ tài trợ đều ngưng hoạt động (y tế, cảnh sát, an ninh, quốc phòng, giáo dục, cầu, đường, năng lượng v…v…). Quỹ hưu trí tan vỡ, nhà thương, trường học ngưng hoạt động.

4) Các thương vụ đóng cửa và nạn thất nghiệp tràn lan. Mọi mặt hàng khan hiếm kể cả nhu yếu phẩm. Giá cả tăng vọt. Đời sống của người dân sẽ bị đảo lộn hoàn toàn.

5) Nội loạn sẽ xảy ra và không có người để duy trì trật tự công cộng. Nạn đói và cướp bóc sẽ xảy ra. Hiện tượng vô kỷ luật, vô trật tự, vô tổ chức sẽ hoành hành.

6) Kẻ giàu có sẽ cuỗm tiền bạc quốc gia và trốn ra ngoại quốc.

Đọc những dòng trên chắc các bạn không khỏi bàng hoàng về những hệ lụy mà nó có thể mang lại. Nhưng điều còn đáng sợ hơn nữa không phải là chuyện vỡ nợ các bạn ạ. Nếu nó vỡ nợ 1 lần rồi thôi, đau 1 lần rồi xong thì có gì để mà nói. Vấn đề là nếu tiếp tục quản lý kém, Việt Namsẽ có thể vỡ nợ 10 lần như Venezuela, 9 lần như Brasil hay thậm chí 19 lần như Tây Ban Nha trong quá khứ (6) (có lẽ đó là lý do mà người ta gọi TBN là Tay Bán Nhà!).

Nhà nước sẽ làm gì khi vỡ nợ? Có bốn cách mà các nhà nước sẽ làm, có thể thực hiện cả 4 cách cùng lúc:

1. In tiền trả nợ
2. Tăng các loại thuế phí
3. Cắt giảm ngân sách nhà nước
4. Vay thêm (trái phiếu: ở trong hoặc ngoài nước bằng nội hoặc ngoại tệ)

Tái cơ cấu sau khi vỡ nợ không làm cho mọi thứ biến mất, vì nợ vẫn còn đó, chúng ta đương nhiên không thể xù nợ. Sẽ không ai giao du với Việt Nam nếu biết đó là 1 quốc gia chuyên ăn quỵt. Điều này chỉ là cứu cánh tạm thời thôi, giống như từ mức báo động 10 giảm xuống 9 vậy. Cứ tưởng tượng như thể nước đã ngập tới đỉnh đầu của ta rồi, bây giờ ta sẽ làm gì đó đôn thêm cho cái đầu của ta ngóc lên khỏi mặt nước để thở. Nếu tiếp tục quản lý kém, ăn hối lộ, vay nợ vô tội vạ, đầu tư kém hiệu quả, nước sẽ tiếp tục ngập tới đỉnh đầu và Việt Nam lại tiếp tục ngụp lặn trong vỡ nợ thêm lần nữa (và lần nữa, rồi lần nữa…).

Vấn đề đáng sợ mà hôm nay tôi muốn nói là ở chỗ không có gì đảm bảo rằng nhà nước sẽ tốt lên sau 1 lần vỡ nợ cả. Và chẳng có gì chắc rằng dân ta sẽ bớt lầm than đi sau lần đó, hay lại trôi vào 1 thời kỳ vỡ nợ triền miên không lối thoát? Trông chờ vào việc quản lý “tự tốt lên” của chính phủ giống như kêu gọi 1 tên lười biếng bắt đầu siêng năng vậy.

Đã tới lúc chúng ta phải nghiêm túc nghĩ lại xem ta là những con chiên ngoan đạo “mọi việc đã có Ai Đó lo”, hay chúng ta là những con người khao khát tự do muốn làm chủ đời sống của mình? Việc chúng ta cần làm trước mắt, nhỏ nhoi thôi, là bắt đầu quan tâm xem tiền đóng thuế của ta đi về đâu, ai đã làm gì với nó, và tại sao chúng ta càng làm nhiều hơn nhưng lại không khấm khá hơn? Có thể các bạn không đồng ý, nhưng tôi thấy hầu hết người Việt Nam là thụ động trong việc quan tâm đến các vấn đề chính trị, xã hội. Nhưng nguyên lý của mọi thành công trên đời lại là làm sao để luôn giữ được sự chủ động.

Ba Bộ vào cuộc kiểm tra kho nhôm bí ẩn nghi của tỷ phú Trung Quốc

 Đoàn kiểm tra gồm đại diện từ Bộ Công Thương, Tài chính và Kế hoạch ­ Đầu tư sẽ tiến hành kiểm tra tại Công ty Nhôm Toàn cầu Việt Nam có trụ sở tại Bà Rịa Vũng Tàu vào trung tuần tháng 5/2017. Nguồn tin riêng cho biết, Bộ Công Thương vừa có văn bản gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu liên quan đến việc cử đại diện tham gia Đoàn kiểm tra kho nhôm khổng lồ nghi nguồn gốc Trung Quốc ở Bà Rịa ­ Vũng Tàu. Bộ Công Thương cho hay việc kiểm tra này là thực hiện theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng nhằm làm rõ thông tin về vận chuyển nhôm có nguồn gốc Trung Quốc vào Việt Nam. Theo đó, đoàn kiểm tra sẽ tiến hành kiểm tra tại Công ty Nhôm Toàn cầu Việt Nam có trụ sở tại Bà Rịa Vũng Tàu. Thời gian kiểm tra dự kiến diễn ra vào trung tuần tháng 5/2017. Đoàn kiểm tra sẽ bao gồm đại diện các Bộ ngành và địa phương như trên. Công ty TNHH Nhôm toàn cầu Việt Nam hiện đang gấp rút được xây dựng với mục tiêu đầu tư nhà máy sản xuất nhôm định hình. Dự án này do hai người gốc Trung Quốc, quốc tịch Úc là ông Jacky Cheung và ông Wang Tong góp vốn làm chủ đầu tư. Theo giấy phép đầu tư do Ban quản lý các Khu công nghiệp tỉnh Bà Rịa ­ Vũng Tàu cấp, thời hạn hoạt động của dự án là 37 năm, kể từ năm 2011. Trong dự án này, ông Jacky Cheung góp vốn gần 500 tỷ đồng, còn ông  Wang Tong góp gần 4.500 tỷ đồng. Toàn bộ hàng hóa sản xuất ở nhà máy này sẽ được xuất khẩu, với quy mô 200.000 tấn/năm. Hồi năm ngoái, tờ Wall Street Journal đưa tin, kho nhôm khổng lồ phủ bạt tại Vũng Tàu nhiều khả năng thuộc quyền sở hữu của China Zhongwang, tập đoàn lớn chuyên về nhôm của Trung Quốc nằm dưới sự quản lý của tỷ phú Lưu Trung Thiên (Liu Zhongtian). Ông Lưu nằm trong top những người giàu nhất Trung Quốc với tài sản được Forbes định giá 3,2 tỷ USD. Lượng tài sản kếch sù của vị này chủ yếu đến từ kinh doanh nhôm ­ lĩnh vực khiến ông được mệnh danh là "ông trùm". Năm 2009, tập đoàn China Zhongwang tiến hành IPO, có thêm nguồn lực để đẩy mạnh kinh doanh. Cùng năm đó, lượng nhôm Trung Quốc xuất sang Mỹ tăng đột biến lên mức 192.000 tấn, gấp đôi so với 2008. Cũng năm đó theo số liệu của GTIS, giá nhôm nhập khẩu tại Mỹ giảm tới 30%. Dòng dịch chuyển bất thường của nhôm đã khiến cơ quan chức năng Mỹ nghi ngờ. Sau các cuộc điều tra, tập đoàn China Zhongwang cùng nhiều đơn vị sản xuất nhôm của Trung Quốc đã bị cáo buộc bán phá giá. Năm 2010, thuế bán phá giá 374% được áp lên mặt hàng nhôm từ Trung Quốc. Tạp chí Wall Street Joural cho rằng, các công ty nhôm Trung Quốc, trong đó có tập đoàn của Lưu đã buộc phải tìm cách lách luật. China Zhongwang vướng phải nhiều nghi vấn về việc xuất nhôm sang các nước thứ ba như Mexico hay Việt Nam rồi dùng các công ty tại nước sở tại để tái xuất hàng sang Mỹ hay các thị trường bị áp thuế. So với mức 374% cho nhôm Trung Quốc, nhôm Việt Nam xuất vào Mỹ chỉ phải chịu thuế 5%. Theo nhiều nguồn tin, các công ty nhôm ở Mexico được thành lập bởi bạn của con trai ông Lưu và được sử dụng như bước đệm để tránh thuế. Nhờ hiệp định NAFTA, thuế nhập khẩu nhôm từ Mexico vào Mỹ cũng thuộc vào hàng thấp nhất thế giới. Theo Wall Street Journal, Tập đoàn China Zhongwang cũng như cá nhân ông Lưu đã phủ nhận mọi cáo buộc, tuy nhiên việc kho nhôm 500.000 tấn bỗng dưng biến mất bí ẩn ở Mexico rồi xuất hiện ở Vũng Tàu đã một lần nữa dấy lên nghi vấn về hành vi trốn thuế của tỷ phú Trung Quốc.
Phương Dung

100 ngày của Trump và bài báo thâm thúy

Bùi Tín

02/05/2017  

Donald Trump, Tổng Thống thứ 45 của Hoa Kỳ, một tay ngang chưa từng có chức vụ công quyền nào, vào Tòa Bạch Ốc vừa tròn 100 ngày.
Đã thành nếp, mỗi Tổng Thống Hoa Kỳ sau 100 ngày cầm quyền được dư luận bàn luận, tranh cãi sôi nổi để dự đoán, phỏng đoán xem cả nhiệm kỳ 4 năm tới sẽ ra sao.
Cuối tháng 4/2017, các cơ quan truyền thông Hoa Kỳ, phương Tây, toàn thế giới, đều sôi nổi bàn luận về đề tài này, vì ông Trump là tổng thống loại kỳ khôi, đặc biệt, không giống ai, bị đánh giá rất khác nhau, trái ngược nhau, thật khó nhận ra đâu là dúng, là chính xác.
Đọc hàng trăm bài bình luận trên báo Hoa Kỳ, báo Pháp, Anh, Đức, Canada, Nhật, Trung Quốc… người đọc dễ phân vân hoang mang, khó nhận ra đúng sai, thật giả.
Tôi rất chú ý đến một bài của cô nhà báo Mỹ - Kimberly Dozier, nguyên là phóng viên chiến trường, xông xáo trên các chiến trường Afganístan, Iraq, từng bị thương khi săn tin nóng nhất cho CBS và CNN. Hơn một năm nay, cô chuyển sang viết bình luận trên báo ''The Daily Beast,'' rất sâu sắc, già dặn khi tuổi vừa tròn 50.
Đánh giá 100 ngày đầu của ông Trump không dễ. Có nhiều người bi quan, hốt hoảng khi một nhà buôn tỷ phú thành đạt, đến 70 tuổi mới chuyển sang làm chính trị, một lĩnh vực phức tạp, lại trúng cử chức Tổng Thống cao nhất của quốc gia, với một tính khí khác người. Đó là cái vẻ tự cao tự đại quá đáng, nói năng bỗ bã có khi thô thiển, thiếu suy nghĩ, lại có lúc làm dỗi, chối phắt lỗi rõ ràng như con trẻ, đến mức bà Hillary Clinton phải cảnh báo đó là con người ''chưa trưởng thành,'' không đủ phẩm cách làm tổng thống. Cũng có người lo ông Trump có thể sớm bị phế truất do có quan hệ với nước ngoài trong cuộc tranh cử.
Có nhiều lý do để bi quan cho tình hình Hoa Kỳ dưới quyền Trump trong 100 ngày mở đầu. Ông đã thất bại khi hứa bãi bỏ ngay kế họach Obamacare để thay bằng Trumpcare ; ông cũng thất bại khi hứa sẽ hủy ngay Hiệp Định Thương Mại Hoa Kỳ-Canada-Mexico ; ông cũng thất bại trong việc hứa rút ra khỏi Hiệp Ước Quốc Tế về Khí Hậu Toàn Cầu; thất bại lớn nữa trong việc xây lập tức bức tường ngăn biên giới với Mexico. Ông đã buộc lòng làm một số việc trái với ý định và những lời tuyên bố khi tranh cử, đó là coi thường khối liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương NATO, nay lại tuyên bố rất coi trọng, tuyên bố sẽ thiết lập quan hệ thân với nước Nga của ông Putin nhưng nay lại phải giữ khoảng cách đáng kể.
Theo nhà báo Kimberly Dozier, những điều thay đổi trên đây không phải là thất bại của ông Trump, trái lại đó là những điều tốt đẹp, uốn nắn những tuyên bố quá đà, cực đoan khi tranh cử, là những điểm tích cực trong 100 ngày đầu.
Bên cạnh những điểm tích cực trên lại phải kể đến những điểm son tươi đẹp của 100 ngày qua. Đó là quyết định bất ngờ mạnh mẽ trừng phạt Al Assad ở Syria bằng 59 tên lửa, trừng phạt hang ổ Taliban ở Afganístan bằng những ''bom Mẹ'' cực lớn, là cảnh báo nghiêm khắc Bắc Triều Tiên trong khi thắt chặt liên minh quân sự với Nhật Bản, Nam Hàn, Đài Loan và Ấn Độ, những quyết định đi ngược với ý định ''tự cô lập'' - Isolationist, không can thiệp.
Với Trung Cộng, Trump đã buộc Tập Cận Bình tư kiêu tự đại phải hạ cố sang Florida, nơi nghỉ mát riêng của ông Trump, không kèn không trống, không có thảm đỏ duyệt binh, 21 phát đại bác. Họ Tập giật mình khi ăn tiệc vừa xong, ông Trump thông báo vụ 59 tên lửa Tomahawk vừa phóng xuống Syria. Tập phải cam kết tham gia ngăn cản Bắc Hàn lao vào thử bom nguyên tử. Việc tăng thuế hàng Trung Cộng tà tà để sau cũng không sao. Việc tranh thủ Trung Ciộng trong ngăn chặn Bắc Hàn phiêu lưu là cần hơn.
Cô nhà báo Kim Dozier cho rằng những điểm tích cực, thành tựu nổi bật của Tổng Thống Trump trong 100 ngày đầu không phải từ ông Trump, mà công đầu là từ một bộ ba nhân vật gần ông, gồm tướng Jim Mattis, Bộ Trưởng Quốc Phòng ; Rex Tillerson, Bộ Trưởng Ngoại Giao, và John Kelly, Bộ Trưởng Nội An, nguyên là tướng Hải Quân.
Bộ ba này được cô Kim đặt tên là ''Trục liên minh của những người đã trưởng thành'' - ''The Axis of Adults,'' ý nói ông Trump chưa trưởng thành, còn trẻ con, ấu trĩ về cầm quyền, nên bộ ba này đã tự nguyện đóng vai trò ''cầm lái thay,'' ý nói như vai trò Phụ Chánh Đại Thần khi nhà Vua còn nhỏ tuổi thời phong kiến. Đáng chú ý, nhóm này không có công gì trong cuộc tranh cử tổng thống.
Bộ ba này hiện cùng có chân trong NSC - National Security Council - Hội Đồng An Ninh Quốc Gia. biết tranh thủ sự đồng tình của tướng McMaster, Cố Vấn An Ninh Quốc Gia của tổng thống, của Giám đốc CIA, Mike Pompeo, cũng như của Đại sứ Nikki Haley ở Liên Hợp Quốc.
Chính nhóm ''Adults'' này đã tìm cách gạt dần những cận thần cực đoan của ông Trump trong cuộc tranh cử, loại họ ra khỏi Tòa Bạch Ốc, như tướng Mike Flynn và ông Steve Bannon, cả 2 còn cực đoan hơn cả ông chủ Trump của họ. Hai ông này cậy công lao lớn trong cuộc tranh cử thắng lợi có hy vọng tham chính rất lớn nhưng cuối cùng bị ra rìa.
Trước đó, ông Reince Priebus, Chánh Văn Phòng Tòa Bạch Ốc cũng bị loại.
Nhóm ''Adults'' còn có mưu cao là tiếp cận tranh thủ cô Ivanka, con gái cưng của ông Trump, vì cô Ivanka rất thông minh, khôn khéo, biết cách thuyết phục bố mình, để vừa tránh thất bại, vừa giành nhiều thắng lợi nổi bật. Cô luôn ngồi cạnh bố khi ông tiếp Thủ Tướng Nhật Bản và Thủ Tướng Đức.
Điều ly kỳ thú vị là các quyết định chiến lược không được bàn bạc tại các buổi họp NSC mà được bàn kỹ trước trong các bữa ăn riêng hàng tuần của nhóm ''Adults,'' khi họp NSC chỉ là để thuyết phục ông Tổng Thống phê chuẩn.
Cô Kim còn vén bức màn bí mật, cho biết nhóm ''Adults'' đã tiếp nhận nhiều ý kiến xây dựng từ các nhân vật có trình độ và có thiện chí từng làm việc dưới thời Tổng Thống Bush (cha) và cả thời Tổng Thống Obama (như chuyên gia Colin Kahl).
Chính cái ''túi khôn'' này đã làm nên những điểm son và tránh những điểm đen cho Tổng Thống Trump trong 100 ngày đầu vừa qua.
Cầu mong nhóm ''Adults'' tận tâm mưu lược sẽ tận lực giúp cho Tổng Thống Trump trưởng thành nhanh chóng suốt trong nhiệm kỳ 4 năm đầu tiên, thật sự ''Làm Cho Hoa Kỳ Vĩ Đại'' lâu bền.